การปฐมพยาบาลผู้ป่วยที่มีการบาดเจ็บบริเวณกระดูกและข้อ

บริษัทสยาม เมดิคอล เทรนนิ่ง เซ็นเตอร์ จำกัด
ผู้ให้บริการอบรม
1. หลักสูตรการปฐมพยาบาลและปฏิบัติการช่วยชีวิตขั้นพื้นฐาน
( First Aid And Basic Life Support )



2. หลักสูตรการปฐมพยาบาลขั้น 2 ( สูง ) ระยะเวลาอบรม 3 วัน
( First Aid Level 2 and Cardio Life Support with AED  )


หมายเหตุ 1 : เนื้อหาของบทความด้านล่างเกิดจากประสบการณ์จริง ของผู้เขียนทั้งในบทบาทของผู้ให้การรักษาพยาบาล ผู้พบเห็นในขณะที่ยังทำงานในตึกอุบัติเหต และบทบาทของวิทยากร ผู้เขียนจึงอยากนำเทคนิค ดังกล่าวมาถ่ายทอด เพื่อประโยชน์ต่อนักปฐมพยาบาลทุกคนที่มีส่วนช่วยเหลือผู้บาดเจ็บ อีกทั้งยังช่วยลดภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นกับ
ผู้บาดเจ็บ อันจะส่งผลให้ผู้บาดเจ็บสามารถกลับมาใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างปกติ
การปฐมพยาบาลผู้ป่่วยที่มีการบาดเจ็บกระดูกและข้อ

1. ข้อเคล็ด
ข้อเคล็ด หมายถึง การฉีกขาดของเนื้อเยื่อรอบๆข้อต่อ อันเนื่องมาจากการถูกดึง กระชาก ยืด หรือบิดมากกว่าปกติการปฐมพยาบาลผู้ป่วยที่มีภาวะข้อเคล็ด
ให้นักปฐมพยาบาลใช้หลักการเดียวกับการปฐมพยาบาลบาดแผลปิด (แผลฟกช้ำ ) นั่นคือใช้ RICE มาเป็นแนวทางในการรักษา ซึ่งประกอบด้วย
1. REST หยุดการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อ และข้อบริเวณที่ได้รับการบาดเจ็บทันทีที่สามารถทำได้ การกระทำดังกล่าวจะทำใ้ห้ เส้นเลือดฝอยที่นำเลือดมาเลี้ยงบริเวณนั้นแตกน้อยลง มีผลให้เกิดการบวมของข้อน้อยลง และเส้นเอ็น เส้นประสาท กล้ามเนื้อ ก็ฉีกขาดน้อยลง2. ICE ให้นำน้ำแข็งหรือน้ำเย็นมาประคบบริเวณอวัยวะที่ได้รับการบาดเจ็บทันที จะมีผลทำให้เส้นเลือดที่ฉีกขาดอยู่หดตัว เลือดก็ซึมออกจากเส้นเลือดน้อยลงอาการบวมก็ลดลงตามมา อีกทั้งความเย็นยังช่วยระงับอาการปวดของข้อได้ด้วย แต่ใช้น้ำแข็งประคบเพียง 24 ชั่วโมงหลังได้รับการบาดเจ็บ หลังจาก 24 ชั่วโมงหรือเลย 1 วันไปแล้วให้ใช้น้ำอุ่นประคบ หากนักปฐมพยาบาลต้องการใช้ยาทาช่วยในการรักษา ใน 1วันแรกหลังเกิดเหตุห้ามใช้ยาสูตรร้อนเด็ดขาด ให้ทาอย่างเดียวห้ามนวด3. COMPRESSION ใ้้ห้ใช้ผ้ายืดพันยึดข้อบริเวณนั้นไม่ให้เคลื่อนไหวมากขึ้น การพันผ้ายืดที่ถูกต้องให้ใช้หลักการดังต่อไปนี้
3.1 ผ้าที่พันต้องอยู่ในลักษณะที่เป็นม้วน แน่น และสะอาด เพื่อให้มีน้ำหนักในการพันทุกครั้ง
3.2 การพันต้องหงายผ้าพันขึ้นเสมอ เพื่อป้องกันไม่ให้ผ้าหล่นจากมือ
3.3 การพันเพื่อให้มีประสิทธิภาพต่อส่วนที่ได้รับการบาดเจ็บที่สุด ควรใช้ส่วนที่เจ็บเป็นจุดกึ่งกลาง และแบ่งพื้นที่ที่จะพันออกไปแต่ละข้าง
3.4 การพันให้เริ่มจากส่วนปลายของอวัยวะไปยังส่วนโคน เช่นพันจากปลายแขนไปยังต้นแขน เพื่อให้มีการรีดเลือดที่คั่งบริเวณดังกล่าวกลับสู่หัวใจ เป็นการลดบวมได้มากขึ้น
3.5 วิธีการพันที่จะทำให้เกิดประสิทธิภาพที่สุดควรพันแบบ เลขแปด ( 8 ) หรือแบบไข้ว เพราะการพันด้วยวิธีดังกล่าวจะทำให้อวัยวะถูกยึดแน่น หากด้านใดด้านหนึ่งถูกดึงรั้ง ผ้ายืดอีกด้านจะดึงรั้งกลับให้ทันที
4. ELEVATION ยกส่วนที่เจ็บให้สูงกว่าระดับหัวใจ เพื่อให้เลื้อมาหล่อเลี้ยงบริเวณดังกล่าวน้อยลง ทำให้อาการบวมลดลง

! มีหลายท่านเหมือนกันที่ถามว่า มีวิธีการจำที่ง่ายกว่านี้หรือไม่ ( เพราะบางครั้งนึกไม่ออกว่าความหมายของคำว่า RICE แต่ละตัวแปลว่าอะำไร ) ได้ครับผมจะให้หลักในการจำไป ดังนี้ ต่อไปถ้ามีอะไรมากระทบกระแทกจนเิกิดเป็นบาดแผลปิด หรือเกิดอาการข้อเคล็ด ให้นำหลักการ 4 ย.ไปใช้ทันที นั่นคือ
1. ย. ที่ 1 " หยุด "
2. ย. ที่ 2 " ยก "
3. ย. ที่ 3 " ยึด "
4. ย. ที่ 4 " เย็น "


***การปฐมพยาบาลข้อเคล็ด ที่ ผิด !!!
เมื่อมีอาการบาดเจ็บบริเวณข้อ ท่านสามารถใช้หลักการ RICE หรือ 4 ย. แต่ห้ามใช้สิ่งเหล่านี้เด็ดขาด นั่นคือ HARM
H = Heat ความร้อนเช่น ลูกประคบ ห้ามใช้เด็ด โดยเฉพาะใน 1 วันแรกหลังเกิดเหตุ เส้นเลือดจะขยายตัวมากขึ้น เป็นผลทำให้เลือดออกมากขึ้น สุดท้ายจะบวมมาก

A = Alcohol เป็นข้อห้ามเนื่องจากจะทำให้หัวใจสูบฉีดเลือดแรง ทำให้เลือดมีโอกาสไหลไปบริเวณที่บวมมากขึ้น

R = Runing ห้ามออกกำลังกายในบริเวณอวัยวะที่มีการบาดเจ็บ ให้หยุดพักหรือหยุดนิ่งให้มากที่สุด

M = Massage ห้ามนวดเด็ดขาดเพราะจะทำให้กล้ามเนื้อ เอ็น และเส้นประสาทบริเวณที่ได้รับการบาดเจ็บอักเสบมากกว่าเดิมเพียงเท่านี้คุณก็สามารถปฐมพยาบาลผู้บาดเจ็บที่ได้รับอันตรายจนเกิดบาดแผลชนิดปิด หรือข้อเคล็ดได้แล้ว

หมายเหตุ 2 :
- หากท่านผู้อ่านต้องการบทความ/ความรู้เกี่ยวกับการปฐมพยาบาลเบื้องต้นในหัวข้ออื่นๆ
ท่านสามารถส่งเมล์มาได้ที่ siammtc@gmail.com
- บริษัทสยามเมดิคอลเทรนนิ่งเซ็นเตอร์ จำกัด 087-034-9000 , 088-892-5193 , 095-515-6086
ผู้ให้บริการฝึกอบรมหลักสูตรการปฐมพยาบาลและการกู้ชีวิตเบื้องต้น
หากท่านต้องการทราบรายละเอียดและราคาเกี่ยวกับหลักสูตรดังกล่าวกรุณาติดต่อได้ที่บริษัทสยามเมดิคอลเทรนนิ่งเซ็นเตอร์ จำกัด หรือ อีเมล์ siammtc@gmail.com